عباس ڪوريجو ڊاٽ ڪام عباس ڪوريجي جي ادبي ويب سائيٽ
ساقي
سگريٽ جي دونهين جي آلاڻ ٿي محسوس ٿئي، شايد ڳوڙهن ان کي گھمائي ڇڏيو آهي، يا سگريٽ خود روئي ٿو ۽ دونهون سندس ڳوڙها آهن!! آواز آهن چوڌاري پر ڪوبه آواز سمجھ ۾ نٿو اچي ، شايد دٻا ٿا کڙڪن!! ها جڏهن انسانن جي اندر مان اهو ناهي نڪرندو جيڪي هو چوڻ چاهيندا آهن، پوءِ اهي آواز ناهن هوندا صرف دٻا هوندا آهن، ڇمڪڻا هوندا آهن ۽ انهن ڇمڪڻن تي اسان جون خواهشون ڊوڙنديون آهن!! ڊوري ڊوري آخرڪار ڪِري پونديون آهن!!! منزل تي پهچڻ کان اڳ۾ ئي مونکي آواز ڇو نٿا اچن سمجھ ۾!!؟؟
ڇا هڪ ڪمري ۾ رهي، رهي مان ٻڌڻ جي حس وڃائي ويٺو آهيان!!؟؟
”نه نه ائين ناهي“!
”ها…! مان مري چڪو آهيان، هن سان ئي ته منهنجي ذات هئي، اهوءَ ناهي ته مرده آهيان. زنده لاش پوءِ ڀلا مردن کي به ڪجھ ٻڌڻ سمجھڻ ۾ ايندو آهي ڇا؟؟
”نه مان زنده آهيان“ دنيا مري چڪي آهي، جو کيس خوابن جا سڏڪا ٻڌجن ئي نه ٿا……..!
”ٿيلن ۾ پيل ڪتاب روئن ٿا!! ڀلا ڇونه روئن، هن کانپوءِ کين وساري جو ڇڏيو آهي!!
”سگريٽ…….! سگريٽ ڏاڍا خوش آهن، هر وقت جو چپن تي هوندا آهن!!
”هو ڪتاب ڇو ٿو روئي؟؟ ڇا ٿو چوي؟؟ مون کي آواز ڇو نه ٿا سمجھ ۾ اچن!؟؟ مون آخري آواز ڪڏهن ٻڌو هيو!! سمجھيو هيو!! ذهن تي زور………… ها ياد اچي ويو!! آخري آواز هُن جو ئي ته هيو. هوءَ، هوءَ جيڪا هوءَ نه هئي ”مان“ هيم! سنڌوجل هئي.
”تون منهنجي دنيا کي بي رنگ ڪري ويندينءَ!؟؟ اڙي تون مونکي ائين ڇڏي ويندينءَ؟؟ تون ته چوندو آهين ته منهنجي اک ۾ ڳوڙهو توکي پنهنجي دل جي دنيا ۾ ايٽم بم لڳندو آهي، پوءِ پوءِ هي هيترا ڳوڙها…….؟ (سڏڪا………پويان ڪوئل جو آواز هوءَ به سڏڪن ۾ هن جيان)
”ها! تنهنجي اک ۾ ڳوڙهو منهنجي دل جي دنيا ۾ ائٽم بم هوندو آهي!! پر مون وٽ هاڻي دل جي رهي ئي ناهي!! (هاڻي تون چوندينءَ ته دل جي دنيا رهي ئص ناهي ته پوءِ مان توکي ڪٿ رهائيندس!؟ اڙي تون ”تون“ آهين ئي نه ”مان“ آهيان) مان اهو انسان ٿي ويو آهيان جنهن جي ڪلهن تي خواهشن ۽ اميدن جا بار رکي پوءِ پير وڍي چيو ويندو آهي اڳتي وڌ ۽ اهو ڪجھ حاصل ڪر جنهن سان دنيا خوش رهي سگھي!!!
”۽ منهنجون خواهشون؟؟؟ اهي ڪير کڻندو پنهنجي ڪلهن تي !!؟؟ ”تنهنجون خواهشون پوتر آهن تو جيان، مپونکي دنيا جي رسمن جي گندگي پليت بڻائي ڇڏيو آهي، ۽ مان پليت تنهنجي پوتر خواهشن کي ڪيئن ٿو کڻي سگھان!!؟؟
”اوئي! ( تون جڏهن به غصي ۾ هوندي هئينءَ ته ائين ڳالهائيندي هئينءَ) تون پاڪ آن پوتر آن، منهنجي خواهشن کان به وڌ! مقدس جگھن کان به وڌ! مونسان ڊيگھ نه ڪر (سدڪو الائي آسمان جو هيو الائي هن جو، آسمان جو نه هوندو ته تماشائي آ صرف ڏسندو آهي ۽ خاموش…)
مان، مان وڏي ڏنگي آهيان ۽ مان زواري ڳالهه مڃرائيندي آهيان ۽ منهنجون خواهشون توکي پوريون ڪرڻيون آهن توکي پنهنجي ڪلهن تي کڻڻيون آهن)
(ڪاش تون مونکان اهو ضد مڃائي سگھين ها!)
”ٻڌ“؟؟
”چئو“
”تون دعائون گھرندو آهين نه؟؟؟ تون ته سڀني کان وڌيڪ دعائون گھرندو آهين! مٿي ۾ سور پوڻ کان بخار تائين تون دوا ناهين وٺيندو دعا گھرندو آهين“؟؟
”ها……پوءِ؟؟“
”مون کي هن کان گھريو ٿي!!؟؟؟“
(آسمان نه رنو ڇو نه رنو…..؟؟)
”هو نه ٿو ٻڌي ڙي…….!!!
”ڇو نه ٿو ٻڌي!!؟؟ هو ته تنهنجي هر ڳالهه ٻڌندو آ نه!!؟؟“
”هو رسمن آڏو ناهي ايندو!!!“
”ٻڌ“
؟چئو“
”خبر ٿي ته مونکي مهنديءَ جو رنگ ڪيڏو وڻندو آ!! تون اها ضرور هڻجان ۽ پوءِ هٿن کي مونڏانهن ڪجان، مان سمجھندم…مان سمجھندم (سڏڪن جي ڇوري ڳالهين جي ماس کي ڪوري وئي) مان سمجھندم ته منهنجي ڪا ته دعا هن ٻڌي (جيڪي تو لاءِ گھريون انهن مان)
”اهو ائين ڇو ٿو ڪري ڙي!!؟؟ ڏاڍو آ تڏهن!!؟؟“
”ته اسان بي ويس آهيون، اسان نه مان بي وس آهيان، جو ٻين جي خواهشن جا باري ٻين جي ڪلهن تان نٿو لاهي سگھان!!………خاموشي“
”شعر ٻڌاءِ نه ڙي!؟
”ڇو ٻڌايائين نه ٻڌائيندي مانءِ!“
”مزدورن کي دڙڪا ناهن ڏيبا ڙي!!“
”مڙدن کي مڙدا ته دڙڪا ڏيندا آهن نه!!“ (هن اري ڪنهن جو سدڪو هيو خبر ڪانه هئي)
”ڪنهنجو جو ٻڌايانءِ؟“
”بابا ڀٽائيءَ جو….“
”روئجانءِ نه……(ڪجھ ڪِرڻ جو آواز آيو هيو، شايد هن جو ڳوڙهو ڪِريو هيو ڌرتيءَ تي يا شايد ڌرتي جو سڏڪو هيو، ڌرتي ئي ته آهي، جيڪا اسان لاءِ روئندي آهي لڇندي آهي….۽ هو آسمان…..!؟
”هاڻي ٻڌاءِ نه!!
ڪڏهن ڪڏهن هنئينڙا! نٿو وڻي مون،
توجي سڄڻ ساريا، سي وس ناهن مون،
ڪڏهن ڪڏهن تون اڻ ڏٺا آرا ڪرين!!
”وڻيئي“
”ها“
”ڏس چيو هئو مانءِ ته روئجانءِ نه، روئڻا! چڱو ڀلا ٻڌ“
”جي“
”مان بابا ڀٽائي کي به دانهن ڏني هئي مانءِ (ڍُنڍڪر)
”ڇا چيو بابا؟؟
”هو به روئي پيو، خبر ٿي نه بابا محبت ڪندڙ وارن لاءِ ڪيڏو روئندو آهي چيائين، ”جيڪي گاءَ پنهنجي ئي رت مان لڳن تن جو ته ڪو دارون ئي ڪونهي“ باب ڏاڍو اداس هيو صدين جي پيڙ ڄڻ ته سندس منهن مبارڪ تي هڻي چوڻ لڳو
”منهنجي پڇڻ سان ئين ڇو ٿو ٿئي؟ کين ڄمڻ سان ئي ڪفن ٿو پاريو وڃي؟ ۽ پوءِ انهن کي چيو ٿو وڃي ته ادس ڇو رهندا آهيو؟؟ ڀلا جنهن شخص کي ڄمڻ سان ئي ڪفن وڍايو وڃي (هي اهو ڪفن ناهي جيڪي جوڌا پائيندا آهن، ۽ هر وقت ديش لاءِ سر سٽڻ لاءِ تيار هوندا آهن، هي ته رسمن جو ڪفن آهي جيڪو منهنجي ٻچن کي ڄمڻ سان ئي اوڍايو ٿو وڃي) اهي ڪيئن نه اداس ٿيندا؟؟ منهنجي سنڌ جي ٻچڙن سان وڏو ويل انهن جا والدين ئي ڪن ٿا، مون چيو هو نه.
”ڪانڌ منهن ۾ ڌڪڙا سيڪيندي سُنهان“
پر منهنجي ٻچي آڪاش انصاري ان جو بلڪل به صحيح جواب ڏنو هو.
”ڪانڌ منهن ۾ ڌڪڙا، تون سيڪيندي سُهنين،
پوء تن کي ڪندين ڪئين، جي پنهنجي هنيان پٺ ۾“
اهي ڌڪ جيڪي پنهنجن هنيان پٺ ۾ انه کي ته ڏسي به ناهي سگھبو، پوءِ انهن جو دارون ڪئين ٿئي؟؟
”بابا توهان هاڻي تنبورو به ناهيو وڄائيندا ڇو بابا؟؟
ڌيءَ! توهان ٻچن جا سور ڏسندو آهيان ته هٿ دعا ۾ هوندا آهن، پوءِ اتان ڪڏهن واندو ئي نه ٿو ٿيان ته تنبورو ڪئين وڄايان؟؟“
”بابا پوءِ اسان ڇو نه ٿا ملي سگھون! ڇا ڇا هو تنهجي به نه ٿو ٻڌي!؟؟
”ڌيءَ تون طعنو ٿي هڻين؟“
”نه بابا (آواز ڳورو) مان دانهن ٿي ڏيان (ڳوڙها)
”…………….ڌيءَ هو رسمن جي آڏو ناهي ايندو…….!!“
(ڍنڍڪرون، الائي ڪنهنجون هيون، هن جون؟ منهنجون يا بابا جون؟؟
”بابا به چيو ته هو ته رسمن جو آڏو ناهي ايندو!!
پوءِ ڙي پنهنجو ڇا ٿيندو؟؟؟ ڇا منهنجي هٿن تي مهندي نه لڳندي، خبر ٿئي نه ته مونکي مهنديءَ جو رنگ وڻندو آهي!!؟؟
”مان………..مان ڇا ڪيان ڙي، چئو نه هن کي ته هو ته تنهنجي ٻڌندو آهي نه!!!؟؟؟“
……….خاموشي
”ڀلا ٻڌاءِ“
”جيءُ“
”سچل کي دانهن ڏئي“
”ها“
”ڇا چئين؟؟“
”توهان جو بابا جي دڳ جو ڍڪ لاٿو ان مان ڇا ورهايو؟؟
ڇا اسان لاءِ ڪجھ خوشيون بچايو؟؟ اسان ڪاڏي وڃون؟؟ اسان لاءِ هن کي چئو نه!! توهان ته هن کي نچي سڃائيندا آهيو، مڃايونس نه……!!!
”منهنجي گھڻين منٿن ۽ سڏڪن کانپوءِ ڳالهايائين“ مان ”هاڻي نچندو ناهيان، نه ئي راڳ ڳائيندو آهيان“.
”ڇو سائين“
”هن رسمن منهنجي گھنگھرن کان ڇمڪارکسي ڇڏي آهي، مان نچندو هيم ته انهن مان نوحا ايندا هيا، معصوم دلين جي ٽٽڻ جا، ان رسي جا سڏڪا ايندا هئا جنهن سان هڪ معصوم پاڻ کي ٽنگيو هيو، ان روڊ جا پڙاڏ، رت جي بوءِ سان ڀريل، جنهن تي هڪ معصوم پاڻ کي گاڏيءَ آڏو اڇلايو هيو“!!
”سائين توهان هن کي اسان لاءِ نه چوندؤ؟؟؟
”هو رسمن جي آڏو ناهي ايندو!!!!
(هن واري سڏڪو نه هيو، شايد ان ڪري جو سچل هاڻِ خاموش رهندو آهي تڏهن)
”……..اڙي! پوءِ منهنجا هٿ خالي هوندا، (سڏڪا) بي رنگ هوندا، انهن تي مهندي نه لڳندي؟؟؟
……………..خاموشي……….نه سڏڪا هيا!!
”ٻڌ“
”چئو“
”ڇوڪرا بولڊ ٿيندا آهن، اهي ناهن روئندا! ماڻهو ماڻهو ڇا چوندا ڙي (سڏڪو)
”تون…….تون، ڇو ٿي روئين؟؟
”مان ته ڇوڪري آهيان“
”پوءِ تون ۽ مان ته ”هڪ“ آهيون نه!! روئندم روئندم ڇا ڪندينءَ.
”پوءِ تون هن کا پاڻ چيو؟؟
”ڇڏ ان ڳالهه کي“
”نه نه ٻڌاءِ! (سڏڪو)
”اڙي دادا گيري آ ڇا…! نه ٻڌايئنديمانءِ چيم نه ڇڏ هن ڳالهه کي!!
”نه ٻڌاءِ، ٻڌاءِ، ٻڌاءِ!
”ڏاڍو ڪنو آ ڙي!!
”ڀلو به نه ڪيئي نه!!! هاڻي ٻڌاءِ!
”هو………..هو خاموش هيو…….ڪجھ به نه ڳالهايائين!!! ڇو ته، ڇوت….هو رسمن جي آڏو ناهي ايندو!!!“
هوا ۾ ماتم پئجي ويو، سج مان رت وهڻ لڳو، زمين سنڍ ٿي وئي آسمان…….آسامن خاموش!! بس هڪڙو ئي آواز! ”هو رسمن آڏو ناهي ايندو“
